Ons Dorp Eext Door: Willem Nijhof Eext was een zeer levendig dorp met een enorme verscheidenheid aan middenstandszaken. Zonder de illusie te hebben volledig te zijn, zitten de volgende neringdoenden op mijn netvlies. 5 winkels: (galanterieën, kruideniers): Harm Mulder, Arent Okken, Jan Westerhof, Jan Oosting en Lucas Greving + 2 van buiten (Bruno Kruit uit Zandvoort en Emmens uit Annen). Als dorpeling werd je geacht er voor te zorgen dat ze allemaal aan hun trekken kwamen. Iedereen kwam minstens één keer per jaar bij Lucas Greving voor de Sinterklaastafel, waar je aan kon geven wat je leuk vond en hopen dat Sinterklaas het daar mee eens was. 3  bakkers: Jan Udding, Hendrik Kruit en Gerrit Lanjouw. + 3 van buiten (Jan Rozenveld uit Zandvoort, Hendrik Bruining uit Anloo en Dekens uit Annen). Het was lastig om bij iedereen klant te zijn, want voor ons zat er nogal wat familie bij, maar toch kwam je bij iedereen en ze vonden het ook niet gek dat je niet alles bij hen kocht. 3 smederijen: Willem en Bastiaan Kamps, Tinus Zinger en Willem Dijkstra. Dat was de afdeling voor de boeren. Wij haalden met Oudjaar voor een kwartje carbid bij Tinus Zinger om dat met water vermengd, in grote melkbussen te laten ontploffen. 3 schilders: Hendrik Hofsteenge, Roel Wessels en Frits de Jonge. Die werden niet zo vaak ingeschakeld (schilderen kon je zelf wel, dacht je), maar als de houtrot toesloeg wilde je toch wel even door een vakman de schade laten repareren. 3 timmermannen: Rudolf  Lanjouw en Gebr. Rudolf en Albert Lanjouw. Ons nieuwe huis werd door Harm Lanjouw uitgevoerd, want dat hoorde zo ongeveer: gunnen aan een plaatsgenoot. 2 kledingzaken: Harm Sanders (of eigenlijk van zijn vrouw Ma Leever) en Gerardus Leever, die ook kleermaker was. Als je hier binnenkwam rook het altijd bijzonder naar garen en knopen en dat soort dingen. 1 stelmaker: Jan Wilms. Daar kwam ik ontzettend vaak. Het rook er zo lekker naar vers gezaagd hout. De geweldige machines die een eikenboom transformeerde naar  stevige eikenhouten planken. De oude Jan had ‘leuke’ gewoonten. Hij  pruimde nogal en dan had hij een kadootje voor je. Een natte, verse pruim werd dan in je hand geduwd. 3  café’s: Jans Homan, Derk Kram en Coops (de Hondsrug). Voor mij telde alleen Jans Homan. Dit huis was een geweldig speelterrein. Er stonden drie piano’s. De dochters Annie en Jantje speelden elektrische gitaar en tante Sien kon heel hoog zingen. Jans was de gezellige baas die bij de kachel in de gelagkamer zat. Bijna elk weekend was er dansen op het toneel en Sinterklaas kwam hoogst persoonlijk langs begin December.  3 kappers: Harm Sanders, Geert Wilbers (ventte ook met de melkkar) en de Rooie Kapper (Kloosterstraat 7). Ik liet me altijd glad knippen bij Sanders voor 25 cent. Je kon dan weer maanden vooruit, totdat pap vond dat hij mij ook wel ’kaal’ kon scheren.  1 garage: Willem Jansen. Behalve in auto’s deed hij ook in fietsen en was hij de taxichauffeur, die je bij ernstige dingen helemaal naar het Ziekenhuis in de stad bracht. Ik ben een keer met blindedarmontsteking zo vervoerd. 1 rietdekker: Rieks Oosting, onze buurman. Een man die alles kon. Als er niet gedekt kon worden slachtte hij de varkens en als die op waren maakte hij het prachtigste speelgoed voor Jans en Jan, zoals een Vliegende Hollander. 1 schoenmaker: Garmt Bruining:  daar rook het altijd zo lekker naar leer. Het duurde vaak erg lang als je nieuwe hakken onder je schoenen kreeg. Garmt dacht: ”Och dat jong kan ’s zondags ook wel op klompen lopen.” 3 kleermakers: Jacob Hilbolling, (bijnaam Job Snieder), Hendrik Brinks en Geert Wilbers. Job Hilbol heeft mij een keer een striepsiekoorn broek aangemeten, zo’n drollenvanger met riempjes aan de onderkant 2 dekstations: Bij Luut Hilberts de beer en bij Bertus Buiter de bol. Dat waren spannende oorden waar je veel leerde over de wonderen der natuur en waarvan je meestal opgewonden vandaan kwam. 2 petroleumhandelaren: Willem Hoving en Bertus Jonkers. Zij hadden een groot vat petroleum achter op de deel, waar je pompend een vierliterkannetje mee vulde zodat er thuis weer op het petroleumstel iets warm gemaakt kon worden. 2 vervoerders: Jan Enting en Gebr. Van der Laan. Ze verzorgden het transport van grote dingen o.a. naar Groningen. Als je aan dit alles de fabriek (in zuivel en granen), de kerk en school en instituten toevoegt, dan is het duidelijk dat je je in Eext nooit hoefde te vervelen.  

Tommie en Trixie Door: Seichien Vedder-Oosting Zun dikke virtig jaor leden haar ieder hoesholding haost wel een hond. Zie weurden in de volksmond aaid siep nuumd. Al waren het gien rashonden, het waren wel lozen. Zie kwamen neeit an een ket en ok neeit an zun mooi touwgie zoas tegenwoordig, zie wuzzen zòlf wel waor ze langs mussen lopen. Tegenwoordig mot de baos of baozin met, dat was toen neeit zo. Meeistied weur der mor eein keer floten en het hondtie kwam weer bij hoes. Bij oous volk (Jans Oosting en Jenj) hadden ze ok zun siep, Trixie, een heeil mooi bont hondtie. Een ròttenhondtie zoas ze zeden, mor hie was ok gek op loopse teefies. Bij Geert Enting en Femmegie hadden ze ok een hondtie, die heeitte Tommie. Tommie was loops en dat haar Trixie reuken. Hie was net met zien baos bij de buren van Geert en Femmegie west um een ròt te vangen. De buren waren Roel Zwiers en mien zus Froukje. De ròt zaat in ’t hoounderhok en het was mor even en Trixie haar hum al te pakken. Zie hebt nog even naopraot en toen gungen oous pap en Trixie weer hen hoes. Mor ’s aovends, toen het duuster was wol Trixie de keuken oet nor boeten. Eeinmaol boeten gung ’t op een lopen op Tommie an. Hie meldde zuch deur aof en toou te blaffen. Roel en Froukje gungen aol aovend vroo op berre want Roel waarkte in de bouw en mus ’s mòrgens um zeuven uur al in stad (Groningen) wezen. Trixie stun in de “steeg” en dee niks as blaffen tegen Tommie. Waf, waf, waf, even stil en dan begunde het weer. Froukje weur wat kribbig en gung in de naachtpon hèn boeten um te kieken wel zien hond of dat was. Verdorie, het was heur volk zien hond. Zie jeuig Trixie hèn hoes mor dizze keer lusterde Trixie neeit. Hie leuip een klein èendtie vot en Froukje gung weer hèn berre. Mor het hondtie gaf het neeit op en kwaam weer. Waf, waf, waf gung het en dat was natuurlijk tegen Tommie. Even stil en dan weer dat geblaf midden in de naacht. Roel en Froukje waren gloeiend en vergreld op die ròttige siep. Of Tommie zuch ok heuren laoten hef weeit ik neeit, net zo min of Geert en Femmegie der ok wakker van worden bint. De kinder vast neeit want Femmegie zee aaltied: “Oous kinder slaopt as rozen”.  Aanderdaogs nao de middag gung oous Froukje naor heur olders in        ’t bos um te vertellen wat ze die naacht allemaol beleefd hadden. “Wij hebt de heeile naacht wakker legen um die smerige siep en Roel mot er  ’s morgens um zes uur oet. ‘k Heb geern daj de hond ’s aovends in ’t heuivak doet en neeit weer boeten laot lopen.” Nao ’t theedrinken is Froukje weer op hoes an gaon want Roel was derzo weer van ’t waark. Toen ze weg was aaiden oous volk Trixie over de kop want ze vonden toch wel, dat oous Trixie een beste hond was. 

Het Zwanemeerbos: een oerplek Door: Albert Koerts Het Zwanemeerbos ligt tussen Eext en Gieten. Het wordt doorsneden door de Oude Groningerweg, de verbindingsweg tussen Coevorden en Groningen. Door de aanwezigheid van grafheuvels (tumuli) langs de weg is het vermoeden gerechtvaardigd dat de weg is aangelegd ver vóór het begin van de jaartelling. Het is waarschijnlijk dat de weg al is gebruikt in de Romeinse tijd voor het verplaatsen van de legertroepen. Zeker is dat de troepen van "Bommen Berend" (Christoph Bernhard van Galen, bisschop van Munster)  in 1672 over de weg richting Groningen trokken. In het voorbijgaan brandschatten zij "De Oldehof", wat toen boerderij de Oldehof was, aan het 't Witzand in Eext. De eigenaar was één van de rijkste boeren in de wijde omgeving. Hij bezat en verpachtte wel 12 erven. Voor de mannen van "Bommen Berend" dus de moeite waard te proberen geld los te peuteren met een dreigement "De Oldehof" in brand te steken. De eigenaar liet zich niet intimideren en zijn hoeve ging in vlammen op. Dat was geen ramp omdat de lemen muren makkelijk weer opgetrokken konden worden en de eigenaar altijd wel weer aan inboedel kon komen.De reden, dat de verbindingsweg tussen Coevorden en Groningen langs het Zwanemeer loopt is vermoedelijk gelegen in het feit dat er een bron met goed drinkwater aanwezig was. Het was een rijke bron: uit overlevering van de "eekschillers", die daar de eikenbast afschilden voor het leerlooien, weten we dat zelfs in de droogste zomers de bron niet droog kwam te staan.Het bos zelf is er waarschijnlijk al van vóór het begin van de jaartelling. Ondanks de zeer goede leemhoudende grond is deze plek voor de landbouw niet zo geschikt omdat er veel veldkeien liggen. Keien betekenen voor de ploegen gevaarlijke obstakels. Vooral voor de primitieve ploegen, zoals die bijvoorbeeld in de Middeleeuwen in gebruik waren, was het breukrisico groot. Reparatie van ploegen is nog steeds een flinke klus. Maar in de tijd dat de smid, die in het repareren van ploegen was gespecialiseerd helemaal in Groningen woonde betekende een kapotte ploeg ook, dat het werk een poos stil lag.   Het Zwanemeerbos is eigenlijk sinds mensenheugenis bijna onaangetast gebleven. Bijna, want in de negentiende eeuw hebben verschillende eigenaren in delen van het bos sloten, ritsen (scheidingssleuven) en wallen aangelegd om de grenzen van hun eigendommen aan te geven.Wolven en beren op de wegHet bos heeft altijd een woest en ruig karakter gehad dat tot de verbeelding van mensen sprak. In het roerige jaar 1672 bijvoorbeeld werden de mensen niet alleen opgeschrikt door de troepen van "Bommen Berend", maar ook door de mare dat er nog wolven aanwezig zouden zijn in het Zwanemeerbos. En inderdaad vond men na enig speuren een nest jonge wolven, dat men onmiddellijk uitgroef. Waarschijnlijk het einde van de wolvenstand in de verre omtrek. Veel later, in 1883, vond men een hol waarvan men de herkomst niet kon plaatsen. Allerlei mensen gingen er kijken en men dacht zelfs vreemde pootafdrukken te zien die wel van een beer of tijger zouden moeten zijn. De berichten haalden zelfs via "onze correspondent te Eext" de Asser Courant. Ieder in de omgeving was dus gespitst op het gevaar van beren op de weg. Met regelmaat zag iemand iets verdachts, niet dichtbij genoeg om het precies te kunnen zien maar toch duidelijk genoeg om bang van te worden. Op zekere dag werd zelfs te Anloo de alarmklok geluid omdat de tolgaarder van Gieterzandvoort, komend uit het café te Anloo, midden op de dag in het dorp een beer had gezien. Achteraf bleek dat de tolgaarder iets teveel had gedronken en een loslopend schaap had gezien, maar toch… men was op zijn hoede.Een poos later werd in Eext alarm geslagen. Het echtpaar Speulman was des zondags per koets op de terugweg van het "gasten" in Anloo naar huis, het molenhuis aan de Hondelweg in Eext. Op de Kerkweg had Speulman zowaar een bruine beer gesignaleerd. In draf arriveerden ze in Eext en meldden de beer bij de volmacht van de Boermarke, Wilms. Wilms was vanwege zijn beroep, stelmaker, altijd bereikbaar en was daarom ook volmacht. Hij liet op de boerhoorn blazen en in een mum van tijd was er veel bewapend volk op de been op de Middenweg. Er was voldoende kruit. Vóór 't op pad gaan om de beer neer te leggen werden afspraken gemaakt over rugdekking. Eén probleem was er wel: het schieten van de beer zou neerkomen op schending van de zondagsrust. Dominee Petrus Zuidema was wel bij de volksverzameling geweest maar had zich al terug getrokken. Het was immers zondag. Zijn zegen hadden de jagers dus niet.Er moest echter wel direct worden gehandeld. Speulman had tenslotte een beer gezien op de kerkweg bij een walletje tussen de bomen en het beest was méér dan manshoog, een ondier dus. Eén van de Boervolmachten was tevens diaken en sprak het reddende woord: de dominee was een slechte herder en had zijn kudde in de steek gelaten. Hier was sprake van een noodsituatie en gold de plicht tot zondagsrust niet. De groep begaf zich dus op weg naar de door Speulman aangegeven plek. Daar konden zij een Drentse ram bevrijden die met zijn horens tussen de "straampels" van twee bomen klem was geraakt. De hilariteit kende geen grenzen. Speulman werd niet zozeer bedankt voor zijn oplettendheid maar uitgelachen, omdat hij een nog tamelijk kleine ram had aangezien voor een manshoge beer